#WOT deel 2 2018

Relativeren ~ 1) Afvlakken 2) Afzwakken 3) De betrekkelijkheid benadrukken 4) De betrekkelijkheid erkennen 5) Nuchterder bekijken

Gisteravond raakte ik betrokken bij een mooi gesprek. Een jonge vrouw vertelde over het verliezen van haar kind. Ik stond naast haar en kon daardoor een groot deel van het gesprek volgen en ze raakte me.

Toen het gesprek zich verder ontwikkelde vertelde ze dat ze rond de feestdagen bij het graf was geweest en had gezien dat er een nieuw grafje was. Het kindje wat daar was begraven was de dag voor kerst overleven. Ze vertelde hoe boos haar dat maakte, hoe gemeen ze dat vond, zo’n groot verlies zo vlak voor de feestdagen. Dat was toch ondraaglijk. Nog veel erger dan haar eigen verdriet.

Wat is dat toch voor iets raars dat mensen hun eigen sores zo kunnen relativeren dat die van een ander zo veel erger en zwaarder lijkt? Is dat dan onze Calvinistische inslag? Of is het iets meer universeels? Zou het kunnen dat ons verdriet een klein beetje dragelijker wordt als we bedenken dat een ander het veel zwaarder heeft?

Ik denk dat er een groot gevaar zit in relativeren. Door alles af te zetten tegen ellende van een ander zeggen we eigenlijk dat we niet mogen klagen. We moeten niet zeuren want kijk maar, Pietje heeft iets nog veel ergers meegemaakt en gaat ook gewoon door met leven.

Met al dat relativeren lopen we het gevaar van ons leven een facebookvoorstelling te maken. Soms laten we een beetje doorschemeren dat we ons niet zo goed voelen om vervolgens weer net te doen alsof de zon altijd schijnt en het gras bij ons net zo groen is als bij de buren.

Natuurlijk is verdriet niet makkelijk om aan te zien. Ik snap dat omgaan met iemands rouw confronterend kan zijn en misschien zelfs onprettig. Dat neemt niet weg dat deze gevoelens wel zeker bestaan. En dat iedereen daar mee te maken krijgt is zo goed als zeker. Verdriet, afscheid en rouw zijn een onderdeel van een voltooid leven.

Soms is het goed niet te relativeren. Soms mag je iemand vertellen dat je bewondering hebt voor hoe ze ondanks hun verdriet hun verlies niet willen verstoppen maar juist willen delen. Soms is het goed te zien dat mensen het aandurven door te gaan met hun leven zonder te doen alsof alles oké is. Zelfs als iemand anders zich door minder oké bij voelt. Dat een ander daar last van zou kunnen hebben mag je dan wel weer helemaal de grond in relativeren.