#WOT deel 41

Opvoeden ~ (kinderen) voeden, verzorgen en normen bijbrengen

Het schijnt de week van de Opvoeding te zijn, iets wat mij even is ontgaan, vandaar dit #WOT-woord. Geen eenvoudige opgave, want opvoeding is toch wel een van mijn stokpaardjes. En dan niet hoe het zou moeten zijn, maar hoe ik het ervaar. En ik ervaar veel. Mijn hoofd tolt van de woorden die over elkaar heen struikelen omdat ze geschreven willen worden. Tijd om daar wat ordening in aan te brengen.

Opvoeden is als het zijn van de bondscoach

Iedereen die opvoedt weet het, een opvoeder zijn heeft veel overeenkomsten met het zijn van de bondscoach van het Nederlands voetbalelftal. Iedereen heeft een mening. Iedereen vindt dat hij deze mening mag laten horen. En iedereen vindt dat zij het bij het enige juiste eind hebben.

Oke, dat is wat kort door de bocht, maar soms voelt het wel zo. Ooit al eens meegemaakt dat een kind gillend door een supermarkt rent omdat het zijn zin niet krijgt? Ook gehoord hoeveel omstanders precies weten wat de ouder zou moeten doen?

Ooit al eens meegemaakt dat een kind van een klimrek afvalt? Ook gehoord hoeveel mensen vinden dat het kind niet alleen op dat klimtoestel had mogen klimmen?

Ooit al eens meegemaakt dat een kind een grote mond geeft tegen zijn ouder? Ook gehoord hoeveel mensen deze ouder wel eens willen vertellen hoe ze zo’n brutaal kind moeten aanpakken?

Opvoeden is een speelbal van de wetenschap

Om de haverklap worden er onderzoeken gepresenteerd over hoe schadelijk sommige opvoedprincipes zijn. Over hoeveel autoriteit je moet hebben, hoeveel vrijheid kinderen nodig hebben, over de invloed van hobby’s, vrienden, familiebanden, scheidingen, overlijden, huisdieren, computers, games en weet ik wat allemaal. En veelal zijn de uitkomsten van deze onderzoeken tegenstrijdig. Zo wijst een onderzoek uit dat kinderen vooral moeten leren dat ouders mensen zijn. Mensen met gevoelens, een humeur, goede kanten en slechte kanten. Alleen dan kan het zich goed spiegelen en volledig ontwikkelen. Maar nog geen dag later wijst een ander onderzoek uit dat boos worden op een puber schadelijk is voor het puberbrein. Zo is ook aangetoond dat kinderen moeten leren keuzes te maken om zich voor te bereiden op het volwassen zijn. Ander onderzoek wijst juist uit dat een kind vooral kind moet kunnen zijn en pas later met deze verantwoordelijkheid moet worden geconfronteerd. Voorbeelden te over.

De eerste vraag die in mij oprijst bij dit soort onderzoeken is of  ook is onderzocht wat deze uitkomsten voor uitwerking hebben op de ouders. Maar die zijn ondergeschikt gemaakt, alles draait om de toekomst. Als ouder heb je maar een verantwoordelijkheid, je kroost volgens de geldende maatstaven afleveren aan de maatschappij.

Als ouder doe je het nooit goed genoeg

Stel je hebt een puber. Deze puber is volop bezig met zich losmaken van zijn ouders, hun normen en waarden aan het toetsen aan zijn eigen leefwereld en vooral ook bezig met het opzoeken van de grenzen. En dit alles natuurlijk op de pubers eigen egocentrische manier.

Deze puber oefent volop met de verantwoordelijkheden van het volwassen zijn, maar bezit nog niet alle vaardigheden en ervaring die hij daarvoor nodig heeft. De puber gaat de fout in. Komt in aanraking met de politie. Raakt een baan kwijt door onverstandig gedrag. Blijft zitten op school omdat hij/zij geen klap heeft uitgevoerd, ze worden opgepakt omdat ze in Haren bij project X waren omdat dat ze spannend leek en ze nieuwsgierig waren of er wat zou gaan gebeuren.

Over het algemeen worden deze dingen die bij de puberteit horen de opvoeders aangerekend. Ze zijn niet hard genoeg geweest. Ze hadden strenger moeten zijn. Ze zouden moeten weten wat hun kind uitspookt. Ze behoren te weten waar hun kind uithangt. Ze hadden moeten ingrijpen voor het fout ging. Zij zijn verantwoordelijk voor elke stap die hun puber doet, heeft gedaan en nog gaat doen.

Ik ben het hier totaal mee oneens. Iedereen is puber geweest en heeft puberfouten gemaakt. Net zo als elke puber het recht heeft zijn eigen fouten te maken. De taak van ouders is samen met deze puber de fout te bespreken, zijn verantwoordelijkheid laten nemen en samen met het kind bepalen hoe het in de toekomst deze fout kan vermijden.

Over het algemeen doen opvoeders het helemaal niet zo slecht

Nederlandse kinderen behoren tot de gelukkigste in de wereld. Ook het geluksgevoel van volwassen is hoog. Natuurlijk hebben we allemaal onze opvoedtrauma’s, maar zeg eens eerlijk, zou je of doe je het zelf echt heel anders dan jouw ouders? Geef je niet (bijna) dezelfde normen en waarden door? Ben je echt zo’n supermens dat je nooit fouten maakt in de opvoeding?

Zolang we open en eerlijk naar onszelf en het kind kijken. Soms streng zijn en soms iets door de vingers zien. Als we, ook als opvoeders, af en toe toegeven dat we fout zaten, verkeerd hebben gereageerd of het allemaal even niet meer weten. Als we zorgen dat er een balans is tussen levensbehoeften , aanmoediging, beloning, bestraffing,  interesse, belangstelling, aandacht en uitgestelde aandacht. En als we voorgaande vooral met liefde en een open blik doen, kunnen de meeste kinderen opgroeien tot fijne volwassenen. En natuurlijk zullen ook zij hun jeugdtrauma hebben. Maar dat maakt ze alleen maar net zo menselijk als hun opvoeder.

Write On Thursday. #WOT. Iedereen kan meedoen, het is een creatieve schrijfopdracht, vrij om te bepalen hoe je dat wilt doen, zoals het bij bloggen hoort en mag kort, lang, in blog, flog- of vlogvorm. Het gaat erom dat je het woord wat elke donderdag gebruikt gaat worden in z’n meest vrije vorm kan uitleggen. Wat vind je ervan, hoe denk je erover, heeft het een metaforische werking, zijn er vergelijkingen, kun je een anekdote terughalen, laat het je dromen of is het vlak en abstract? Wil je andere #WOT woorden terugvinden, check hier! Vergeet ook niet de link naar je eigen blogpost in de reacties te zetten zodat anderen je blog kunnen lezen en reageren.